Σάββατο 19 Μαρτίου 2016

Ω! τριακόσιοι! Σηκωθήτε και ξανάλθετε σ' εμάς τα παιδιά σας θελ' ιδήτε πόσο μοιάζουνε με σας


Αυτή είναι η προσφυγιά : πικρή και απαίσια Σαν να βλέπω τον παππού μου Γιάννη Βάγια, που τον Σεπτέμβρη του 1922, έχοντας στην αγκαλιά του τον έξι μηνών πατέρα μου Αρσένη Βάγια, περνούσε τα σύνορα ερχόμενος από την Ιστανμπούλ για να σώσει την οικογένειά του από τη σφαγή.

Σαν να βλέπω τον παππού μου Διαμαντή Μαντή, που τον Σεπτέμβρη του 1922, πήρε το δρόμο για την προσφυγιά ερχόμενος από την Μηχανιώνα. ... και η αντιμετώπιση από ορισμένους "πατριώτες" ήταν να τους αποκαλούν "Τουρκόσπορους" και τις γυναίκες "πόρνες" γιατί δεν κάλυπταν τους ώμους τους τα ρούχα και μιλούσαν με άντρες. Τα ίδια πάντα. Η ίδια αντιμετώπιση. Το αντιπροσφυγικό μένος αποτυπώνεται στο σύνθημα «Φωτιά στους τουρκόσπορους πρόσφυγες», που κυριαρχεί σε συλλαλητήριο των μοναρχικών στις 9 Νοεμβρίου 1923 στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Γιατί «τουρκόσποροι» χαρακτηρίζονταν γενικά οι πρόσφυγες, «τουρκομερίτες», «ογλούδες» κ.ά., στο στόμα του απλού λαού, «προσφυγική αγέλη» στα χείλη ευγενών, όπως ο Γεώργιος Βλάχος της Καθημερινής. και αλλού ... «Εφθάσαμεν ούτω να γίνομεν πόλις του Αφγανιστάν, ενώ δεν υπήρχε κανείς λόγος και ενώ μια τοιαύτη κατάστασις δεν είναι αρεστή». οι γραμμές αυτές γράφτηκαν ενενήντα χρόνια πριν και ο στόχος ήταν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες. Η εφημερίδα είναι η «Βραδυνή», η ημερομηνία είναι 3 Δεκέμβρη 1923 και το σχόλιο έχει τίτλο «Αφγανιστανούπολις» Δεν διδαχθήκαμε τίποτα από την ιστορία λοιπόν? Βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο της ιστορίας όπου ο Διονύσιος Σολωμός, έγραφε μεταξύ άλλων, στο ποίημα που έγινε ο Εθνικός μας ύμνος : ¨ Κοίτα χέρια απελπισμένα πώς θερίζουνε ζωές!
Χάμου πέφτουνε κομμένα χέρια, πόδια, κεφαλές,
και παλάσκες και σπαθία με ολοσκόρπιστα μυαλά,
και με ολόσχιστα κρανία, σωθικά λαχταριστά.
Προσοχή καμία δεν κάνει κανείς, όχι, εις τη σφαγή·
πάνε πάντα εμπρός. Ω, φθάνει, φθάνει· έως πότε οι σκοτωμοί;Κοίτα χέρια απελπισμένα πώς θερίζουνε ζωές!
Χάμου πέφτουνε κομμένα χέρια, πόδια, κεφαλές,
και παλάσκες και σπαθία με ολοσκόρπιστα μυαλά,
και με ολόσχιστα κρανία, σωθικά λαχταριστά.
Προσοχή καμία δεν κάνει κανείς, όχι, εις τη σφαγή·
πάνε πάντα εμπρός. Ω, ΦΤΆΝΕΙ! Έως πότε οι σκοτωμοί? "
ή το ...
"Ω! τριακόσιοι! Σηκωθήτε και ξανάλθετε σ' εμάς τα παιδιά σας θελ' ιδήτε πόσο μοιάζουνε με σας".
Καλή τύχη στις επόμενες γενιές.
Τίποτε άλλο.

Διαμαντής Βάγιας
Οικονομικός μετανάστης Βρυξελλών