Ο Κρις Ίνγκλις, αναπληρωτής διευθυντής της περιβόητης Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας περπατούσε αργά σε ένα τεράστιο οικόπεδο, λίγω έξω από την πόλη Μπλάφντέιλ στην Γιούτα των ΗΠΑ. Δίπλα του ο Χάρβει Ντέιβις, διευθυντής υποδομών της υπηρεσίας δεν έδειχνε καθόλου ευχαριστημένος από την παρουσία μερικών δημοσιογράφων από τοπικές εφημερίδες. Έκαναν μια τυπική δήλωση για την έναρξη εργασιών ενός νέου κτιρίου της NSA και ύστερα από μια σεμνή τελετή αποχώρησαν τόσο σιωπηλά όσο είχαν έρθει. Το ημερολόγιο έγραφε Ιανουάριος του 2011.
Λίγες ημέρες αργότερα τουλάχιστον 10.000 εργάτες είχαν πιάσει δουλειά στην ίδια τοποθεσία για να οικοδομήσουν το μεγαλύτερο κέντρο υποκλοπής και ανάλυσης πληροφοριών που έχει υπάρξει στην ανθρωπότητα. Όπως αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα το έγκυρο περιοδικό τεχνολογίας Wire από τις νέες εγκαταστάσεις οι υπάλληλοι της NSA θα μπορούν θεωρητικά να υποκλέπτουν κάθε ηλεκτρονική επικοινωνία, από e-mails μέχρι τις αναζητήσεις κάθε χρήστη στο Google, αλλά ακόμη και κρυπτογραφημένα δεδομένα που αφορούν κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών κ.ά.
Και μόνο τα αριθμητικά δεδομένα της νέας καταστροφής αρκούν για να τοποθετήσουν το νέο κτίριο της NSA στα σύγχρονα «θαύματα του κόσμου». Οι εγκαταστάσεις καταλαμβάνουν μια έκταση πέντε φορές μεγαλύτερη από το Καπιτώλιο και θα προστατεύονται από φράκτη ο οποίος μπορεί να σταματήσει ένα όχημα επτά τόνων που κινείται με 100 χλμ/ώ.
Οι υπολογιστές της NSA θα τοποθετηθούν σε ένα χώρο περίπου 2,5 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων ενώ οι υπόλοιπες υπηρεσίες συντήρησης και ελέγχου στεγάζονται σε δωμάτια συνολικού εμβαδού 89 χιλιάδων τ.μ.
Για την ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων, το κόστος της οποίας υπολογίζεται στα 40 εκ. δολάρια το χρόνο, θα χρησιμοποιείται μια ολόκληρη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής των 65 MW. Ακόμη όμως και σε περίπτωση καταστροφής της μονάδας ή του δικτύου μεταφοράς ρεύματος, το κτίριο της NSA διαθέτει ενεργειακή αυτονομία τριών ημερών. Το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιείται για τα συστήματα ψύξης των υπερυπολιστών, συνολικού βάρους 60.000 τόνων, τα οποία παραμένουν σε λειτουργία 24 ώρες το 24ωρο.
Ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο όμως να αφορά την υπολογιστική ισχύ των υπερυπολογιστών που θα χρησιμοποιούνται για τη συλλογή, ανάλυση και αποθήκευση δεδομένων. Αν και τα ακριβή στοιχεία για τις υπολογιστικές ικανότητες της NSA παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό, αρκετοί ερευνητές επιχείρησαν να υπολογίσουν την ισχύ και τον αποθηκευτικό χώρο που απαιτείται για ένα εγχείρημα τέτοιων διαστάσεων. Σύμφωνα με τον Τζέιμς Μπάμφορντ, συγγραφέα του βιβλίου The Ultra-Secret NSA, εάν η NSA θέλει πραγματικά να έχει υπό τον έλεγχό της το σύνολο των δεδομένων που διακινούνται στον παγκόσμιο ιστό η νέα μονάδα μέτρησης του όγκου των δεδομένων θα είναι το Yottabyte (δηλαδή 1.000.000.000.000.000.000.000.000 bytes ή ένα τετράκισεκατομμύριο Gigabyte). Να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής δεν έχει επινοηθεί όρος που θα μπορούσε να περιγράψει την επόμενη μονάδα μέτρησης. Προκειμένου να δώσει μια εικόνα του μεγέθους αυτών τον αριθμών ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Google εξηγούσε ότι από τη δημιουργία του έως το 2003 το ανθρώπινο είδος είχε παράξει γνώση ισοδύναμη με 5 exabyte (ένα εκατομμύριο exabyte αποτελούν ένα yottabyte). Σύμφωνα όμως με την εταιρεία Cisco ο όγκος των δεδομένων που θα διακινείται μέσω του Ιντερνετ μέχρι το 2015 θα αγγίζει τα 966 exabyte το χρόνο.
Η προσπάθεια διαχείρισης έστω και ενός τμήματος αυτών των δεδομένων θέτει κολοσσιαία προβλήματα στους κατασκευαστές των υπερυπολογιστών, στους προγραμματιστές αλλά ακόμη και στους μηχανικούς που κατασκευάζουν το κτίριο της NSA. Σύμφωνα πάντα με το περιοδικό Wire μόνο για το πέρασμα των κεντρικών καλωδίων (κάθε ένα από τα οποία θα μπορεί να μεταφέρει 10 gigabyte το δευτερόλεπτο) χρειάστηκε να ανυψωθούν οι αίθουσες των υπολογιστών.
Σύμφωνα πάντως με τον Μπάμφορντ η βασική λειτουργία του νέου κέντρου της NSA στο Μπλούφντειλ δεν θα είναι η συλλογή αλλά η αποκρυπτογράφηση πληροφοριών. Αυτό περιλαμβάνει από το «σπάσιμο» απλών κωδικών, που χρησιμοποιούνται για την κρυπτογράφηση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, μέχρι σύνθετων αλγόριθμων που προστατεύουν πολύτιμα δεδομένα τραπεζικών συναλλαγών ή ακόμη και την απόρρητη επικοινωνία ξένων κυβερνήσεων. Ερευνητές εκτιμούν ότι συγκεντρώνοντας τεράστιο όγκο δεδομένων τα συστήματα της NSA θα μπορούν να εντοπίζουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα κρυπτογράφησης (patterns) και έτσι να επιταχύνουν τη διαδικασία αποκρυπτογράφησης η οποία διαφορετικά θα απαιτούσε χρόνια.
Μερική διάψευση
Οι αποκαλύψεις του περιοδικού Wire, για τις νέες δυνατότητες της NSA προκάλεσαν σάλο στις ΗΠΑ αλλά και στο χώρο των υπηρεσιών ασφαλείας. Παρόλα αυτά όταν ο επικεφαλής της υπηρεσίας, στρατηγός Κιθ Αλεξάντερ βγήκε για να καθησυχάσει την κοινή γνώμη και τα μέσα ενημέρωσης, διέψευσε μόνο ένα μικρό τμήμα του άρθρου. Ο Αλεξάντερ υποστήριξε ότι η παρακολούθηση των τηλεπικοινωνιών δεν αφορά τους Αμερικανούς πολίτες, όπως υποστήριζε το Wire, αλλά πληροφορίες και δεδομένα που διακινούνται εκτός της επικράτειας των ΗΠΑ. Ανερυθρίαστα δηλαδή οι Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν πλέον δημοσίως ότι θα παρακολουθούν τον υπόλοιπο πλανήτη. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών και συγκεκριμένα η NSA έχουν κατηγορηθεί αρκετές φορές για παρακολούθηση ξένων αξιωματούχων ενώ δεν είναι λίγοι οι ερευνητές που εκτιμούν ότι η υπηρεσία είναι σε θέση να ελέγχει ένα γιγαντιαίο δίκτυο βιομηχανικής κατασκοπείας.
Ακόμη και η διάψευση του αμερικανού στρατηγού όμως… διαψεύδεται από την πραγματικότητα. Σειρά δημοσιευμάτων στις εφημερίδες New York Times, L.A Times και USA Today αποδεικνύουν ότι με το πέρασμα του χρόνου η NSA στρέφει όλο και μεγαλύτερο τμήμα των δυνατοτήτων της για την παρακολούθηση του «εσωτερικού εχθρού». Πρώτος ο πρόεδρος Μπους έδωσε το πράσινο φως για παρακολουθήσει στις ΗΠΑ οι οποίες συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση και επί προεδρίας Ομπάμα. Κάθε φορά που οι σχετικές καταγγελίες έφταναν στη δικαιοσύνη η διαδικασία σταματούσε με πρόσχημα την προστασία της εθνικής ασφάλειας.
Αλήθεια η προπαγάνδα;
Ο συγγραφέας Χανς Μάγκνους Ενζενσμπέργκερ απέδειξε κάποτε ότι αρκετές από τις πληροφορίες για τις κατασκοπευτικές ικανότητες υπηρεσιών όπως η Στάζι και η KGB ανήκαν στο χώρο του φανταστικού. «Για να παρακολουθούν όλες τις τηλεπικοινωνίες» σημείωνε ο Ενζενσμπέργκερ «θα χρειάζονταν ένα σύστημα εξίσου μεγάλο με το αρχικό δίκτυο τηλεπικοινωνιών». Ο Γερμανός συγγραφέας εξηγούσε έτσι ότι οι ίδιες οι υπηρεσίες είχαν συμφέρον να υπερβάλλουν για τις δυνατότητές τους ώστε να τρομοκρατούν τον πληθυσμό. Έκτοτε, βέβαια, η ανάπτυξη της τεχνολογίας διευκόλυνε αισθητά το έργο όσων παρακολουθούσαν τις… ζωές των άλλων. Η δυνατότητα υπολογιστών να συλλαμβάνουν λέξεις-κλειδιά και να ενεργοποιούν σε κλάσματα του δευτερολέπτου την καταγραφή συγκεκριμένων τηλεπικοινωνιών σημαίνει ότι ένα γιγαντιαίο σύστημα παρακολούθηση μπορεί να λειτουργεί με συγκριτικά ελάχιστο προσωπικό. Ακόμη και έτσι όμως η ανάγκη των υπηρεσιών πληροφοριών να υπερτονίζουν τις ικανότητές τους διατηρείται αμείωτη.
Ούτως η άλλως η ίδια ιστορία της NSA, είναι συνώνυμη των μεγαλύτερων αποτυχιών στη συλλογή πληροφοριών από τις ΗΠΑ. Η υπηρεσία ιδρύθηκε μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και το πάθημα της Ουάσινγκτον στο Περλ Χάρμπορ. Παρά το γεγονός ότι γιγαντώθηκε και εκσυγχρονίστηκε στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, μετά το 1989 δεν κατάφερε να αποτρέψει καμία από τις μεγάλες τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον των ΗΠΑ. Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου αλλά και παλαιότερα στην Κένυα, την Υεμένη και τόσες άλλες περιοχές του πλανήτη απέδειξαν ότι πολλές φορές ο Μεγάλος Αδερφός μπορεί να πιαστεί στον ύπνο. Αντίθετα βέβαια, τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι καταγγελίες ότι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούν μέλη αντιπολεμικών ή ακόμη και οικολογικών οργανώσεων.
Άρης Χατζηστεφάνου
Επίκαιρα 11 Απριλίου 2012
ΠΗΓΗ
The only Santa Claus in Brussels’ main square Grand-Place is… Greek.
